Prezentujemy pierwszą część laudacji przewodniczącego jury Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”, wygłoszonej podczas Gali „Silesiusa”, poświęconą tegorocznym debiutom. Następne części będziemy publikować w kolejnych dniach.

 

JACEK ŁUKASIEWICZ: DEBIUTY

Tak się złożyło, że to nie metafizyka i nie bunt dominowały. W nominowanych debiutach objawił się inny nurt. Coś, co te trzy książki łączy, to jest jakby szukanie obiektywnych płaszczyzn odniesienia dla wiersza, dla życia i dla swojego pisania. Czegoś co jest niezależne, co jest sprawdzalne.

W książce pana Rafała Różewicza „Product placement”są to przedmioty codzienne, to znaczy taki standard cywilizacyjny ubogiego mieszkania w dużym mieście, przy ulicy Ruskiej we Wrocławiu jeśli dobrze zrozumiałem; lodówka, pralka, torba foliowa itd. To jest skierowane przeciwko poezji wirtualnej, cybernetycznej, odchodzącej od realiów codziennych, niesprawdzalnej .

U pani Urszuli Zajączkowskiej w bardzo fascynującej książce „Atomy” jest jej zawód. Autorka jest biologiem, pracuje w laboratoriach, jest uczoną. Dla niej biologia jest czymś sprawdzalnym, naturalnym. Pokazuje to i też kieruje się tym. Ta poezja jest skierowana przeciwko takim naiwnym i sentymentalnym ekologicznym poezjom, przeciwko temu, co nie widzi okrutnej rzeczywistości biologicznej. Tego co jest dziedzictwem Darwina i co nie straciło swojego znaczenia. To jest bardzo mocne, bardzo silne i wyraźne.

Jeszcze mocniej jest to zaznaczone w tomie pana Michała Książka. W „Nauce o ptakach” mamy trzy części. Pierwsza, to jest ta tytułowa „Nauka o ptakach”. Jest to systematyka ptaków, po prostu nazwy łacińskie, rzędy podrzędy i tak dalej. To są ptaki, ale ptaki usystematyzowane, ptaki istniejące obok, niezależnie od nas, stwarzające pewien plan lasu, środowiska, w których te ptaki żyją. Przez człowieka oczywiście stworzony plan, ale on jest, istnieje i nim się można kierować. Cześć druga jest bardzo krótka. Jest to płaszczyzna polityczna, płaszczyzna naszych sumień, obyczajów i zagrożeń. Część trzecia jest podróżnicza. Tu trzeba zaznaczyć, że pan Michał Książek jest też autorem książki reporterskiej „Jakuck”. Trzecia część „Nauki o ptakach” mówi o wyprawach. Płaszczyzną odniesienia jest mapa. Właśnie mapa, która nas kieruje.

Wszystkie trzy książki są piękne, ciekawe, interesujące. Wybraliśmy tę trzecią.

Profesor Jacek Łukasiewicz w tym roku kierował pracami kapituły po raz ostatni. Postanowił wycofać się z prac jury ze względu na wiek.  Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz odznaczył znakomitego poetę i krytyka medalem „Zasłużony dla Wrocławia” – jak powiedział – za całokształt dokonań i osobowość.