Wielki poemat o Paryżu

Państwowy Instytut Wydawniczy (obecnie w niemałych kłopotach) wyda (miejmy nadzieję) niezwykle ciekawą książkę Loiusa Aragona „Wieśniak paryski” w przekładzie Artura Międzyrzeckiego z posłowiem tłumacza i Jana Gondowicza. Będzie to drugiej wydanie tej pozycji. 

Wieśniak paryski został napisany we wczesnym, surrealistycznym okresie twórczości Louisa Aragona. Polski tłumacz  „Wieśniaka” tak pisze o tej entuzjastycznie chwalonej, wciąż (po niemal 90 latach od francuskiej premiery) otoczonej względami czytelników książce:„«Nazywa się [ją] powieścią-poematem, gdzie rzeczywistość graniczy z obrazami wizjonera», «opowieścią o poszukiwaniu cudów codzienności na ulicach Paryża», «jednym z najwyższych osiągnięć Aragona nadrealisty».

Wieśniak paryski jest bowiem świadectwem potrójnym: to nowoczesna kronika Paryża, kronika ruchu dada i surrealizmu z ich bohaterskiej epoki, wreszcie zapis obrazów i przywołujących je słów-haseł, które […] będą Aragonowi towarzyszyć w całej poetyckiej drodze. […]

Relacja urzeczonego przechodnia staje się tu […] dokumentem narodzin nowoczesnego mitu miasta, jego tragizmu i odurzającej aury, w której pragnienie miłości miesza się z przeczuciem katastrof. […]

Wieśniak paryski jest […] cennym źródłem wiedzy o stanie myśli i ducha charakteryzującym środowisko poetów i malarzy skupionych wokół André Bretona. […] w Wieśniaku paryskim poczucie codziennej cudowności osiąga nieporównaną różnorodność i fascynującą siłę. Powaby i tajemnice Paryża budzą w Aragonie pasję, którą przekazuje nam z mistrzostwem tak doskonałym, że aż zapomina się o nim podczas czytania”.

Louis Aragon (ur. 3 października 1897 w Paryżu, zm. 24 grudnia 1982 tamże) – francuski powieściopisarz i poeta, długoletni zwolennik polityki partii komunistycznej, członek Académie Goncourt. W latach 1919-1924 zwolennik dadaizmu; w 1924 roku wraz z André Bretonem i Philippe Soupaultem twórca kierunku surrealizmu. Współzałożyciel surrealistycznych pism „Littérature” (1919) i „La Révolution Surréaliste” (1924). W 1931 zerwał z tą dziedziną literatury i został przedstawicielem realizmu krytycznego. W styczniu 1927 r. wstąpił razem z innymi surrealistami w szeregi Francuskiej Partii Komunistycznej, której członkiem pozostał aż do samej śmierci, pisząc wiele poematów politycznych (wśród nich jeden dedykowany Maurice Thorezowi), chociaż był krytycznie nastawiony do Związku Radzieckiego, zwłaszcza w latach 50. XX wieku. W latach 1953-1972 redaktor naczelny tygodnika „Les Lettres Françaises”. Wydał poza powieściami liczne zbiory poezji (m.in. liryki miłosne poświęcone żonie, Elzie Triolet, również pisarce) oraz eseje literackie.