O doskonałym szwedzkim pecie Larsie Gustafssonie pisaliśmy na naszej stronie dwa tygodnie temu. Nie wiedzieliśmy, że zostanie laureatem Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2016. .

„Zbigniew Herbert był moim przyjacielem i poetą, którego podziwiałem, czuję się więc wzruszony i zaszczycony, otrzymując nagrodę jego imienia. Myślę, że w ten sposób dawne więzi między literaturą polską i szwedzką zostaną przypomniane i odnowione” – stwierdził Gustafsson, komentując przyznanie mu wyróżnienia.

Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta to wyróżnienie na polu literatury światowej – przede wszystkim w dziedzinie poezji. Przyznawana jest od 2013 roku za wybitne dokonania artystyczne i intelektualne nawiązujące do idei, które przyświecały twórczości Zbigniewa Herberta.

Laureata Nagrody wskazało siedmioosobowe, międzynarodowe jury, w skład którego weszli poeci, eseiści, tłumacze i wydawcy: Jurij Andruchowycz (Ukraina), Lidija Dimkovska (Macedonia/Słowenia), Edward Hirsch (USA), Michael Krüger (Niemcy), Jarosław Mikołajewski (Polska), Mercedes Monmany (Hiszpania) oraz Agneta Pleijel (Szwecja).

„Wiele spośród wierszy Larsa Gustafssona należy do najlepszych, jakie napisano w Europie. Jego poezja to zaskakujące połączenie przejrzystości, prostoty i tajemnicy. Jako myśliciel, Gustafsson związany jest z filozofią języka, pragmatyzmem, racjonalną tradycją Oświecenia; z drugiej strony jednak pozostawia zawsze miejsce na głębszą, bardziej złożoną wizję rzeczywistości i wyobraźni. Jak ujął to Hans Magnus Enzensberger: »jest najjaśniejszym umysłem w ciemnych lasach Szwecji«… – uzasadniał wybór Jury jego przewodniczący, Michael Krüger.

Jego wiersze uwielbiała Wisława Szymborska. A on sam w rodzinnej Szwecji uważany jest za jednego z najlepszych poetów.„Dziwne drobne przedmioty” (Znak) Larsa Gustafssona, które ukazały się w Znaku przetłumaczył Zbigniew Kruszyński.

Lars Gustafsson (ur. 1936), powieściopisarz, poeta, eseista i uczony, uważany w Szwecji za najbardziej płodnego twórcę od czasów Strindberga. Jest postacią barwną i niebanalną (w roku 1981 przeszedł na judaizm). Tłumaczony był na piętnaście języków, uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami, m.in. John Simon Guggenheim Memorial Foundation Fellowship. Jest twórcą wszechstronnie utalentowanym i barwnym. Jego publiczne wystąpienia budzą często kontrowersje – jak w roku 2009, gdy w wyborach do Parlamentu Europejskiego głosował na Partię Piratów. Prowadzi blog poetycki, gdzie zamieszcza także reprodukcje swoich rzeźb i obrazów.

Od debiutu poetyckiego w roku 1962 wydał kilkadziesiąt tomów wierszy. To pozornie „zwyczajne” zapisy rzeczywistości, notatki uważnego obserwatora zjawisk, na które najczęściej nie zwracamy uwagi: zwarzonych mrozem traw, przelatujących ptaków, widoku z okna pociągu. Nic tu jednak nie jest oczywiste, każdy przedmiot ma swoją tajemnicę, zadaje nam pytania, przeważnie te najważniejsze – o nasze istnienie. To poezja pełna mądrości, niosąca głębsze poznanie istoty rzeczy. Smak nadają jej głębokie emocje, starannie ukryte pod pozorami dystansu: tęsknota, pragnienie ocalenia dzięki miłości i pamięci, zachwyt pięknem.

Dziwne drobne przedmioty to pierwszy wydawany w Polsce tom Larsa Gustafssona. Poeta odwiedził Kraków w czasie Festiwalu im. Czesława Miłosza w roku 2011. Jego wiersze, rewelacyjnie przełożone przez Zbigniewa Kruszyńskiego, zachwyciły Wisławę Szymborską, która – autentycznie nimi poruszona – „poleciła” jak najszybciej je wydać.