Utwory rozproszone Zbigniewa Herberta

Przypominamy Utwory rozproszone ( Rekonesans) Zbigniewa Herberta (a5), które są poetyckim suplementem do wydanego w 2008 tomu Wierszy zebranych, o którym Andrzej Franaszek pisał, że jest do „ […] czytania od nowa i na nowo, czytania wielokrotnego i w różnych porządkach, do lektury będącej poszukiwaniem tego Herberta, który jest nam najbliższy.” 

Utwory rozproszone to w dużej części utwory wcześniej nie publikowane, odnalezione w Archiwum Zbigniewa Herberta i opracowane przez Ryszarda Krynickiego.

Zamysł kolejnego tomu pojawił się już podczas prac na Wierszami zebranymi i ostatecznie przybrał obecną formę. Suplement obejmuje wiersze powstałe na przestrzeni kilku dekad, począwszy od końca lat czterdziestych, oraz krótkie formy prozatorskie.

Zbigniew Herbert, poeta, pisarz, eseista. Urodzony 29 października 1924 r. we Lwowie. Naukę rozpoczął w 1937 w państwowym VIII Gimnazjum i Liceum im. Króla Kazimierza Wielkiego. Kiedy w 1941 wojska niemieckie wkroczyły do Lwowa, kontynuował naukę na tajnych kompletach, a w 1944 zdał egzamin maturalny. Mniej więcej w tym czasie ukończył tajną szkołę podchorążych i wstąpił w szeregi AK. Przez kilka miesięcy studiował polonistykę na Konspiracyjnym Uniwersytecie im. Jana Kazimierza, jednak w marcu 1944 musiał przerwać studia i razem z rodziną wyjechał do Krakowa. Tu rozpoczął studia ekonomiczne na Akademii Handlowej, prawo na UJ, a także uczestniczył w wykładach na wydziale filozofii oraz na ASP. W 1947 otrzymał tytuł magistra ekonomii, a dwa lata później na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu – magistra prawa. W Toruniu właśnie poznał swojego mistrza Henryka Elzenberga, u którego studiował filozofię.

Twórczość Herberta tłumaczona była na wiele języków: niemiecki (przez Karla Dedeciusa), angielski (między innymi przez Czesława Miłosza i Stanisława Barańczaka), hebrajski, włoski, czeski, holenderski. W 2007 w Ameryce, nakładem wydawnictwa The Ecco Press ukazały się wiersze zebrane Collected Poems 1956-98.

W 2001 roku wydawnictwo a5 opublikowało ostatnią książkę Herbert Król mrówek przygotowaną do druku przez Ryszarda Krynickiego na podstawie zachowanych maszynopisów i notatek autora. 22 lutego 2001 r. w Lublinie założony został Klub Herbertowskich Szkół. 10 lipca 2007 uchwałą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej rok 2008 został ogłoszony Rokiem Zbigniewa Herberta.