Venclova z Petrarką

Tomas Venclova, poeta i członek redakcji „Zeszytów Literackich”, otrzymał Nagrodę im. Petrarki. Nagrodę ufundował w 1975 niemiecki historyk sztuki i wydawca Hubert Burda. Laureatami byli dotychczas m.in. Zbigniew Herbert i Tomas Tranströmer.

Tomas Venclova (ur. 11 września 1937 w Kłajpedzie) – litewski poeta, eseista, publicysta, badacz i tłumacz literatury pięknej. Syn pisarza litewskiego Antanasa Venclovy (1906-1971). W czasie II wojny światowej przebywał z rodziną w Kownie. Od młodości związany z litewską i rosyjską opozycją antykomunistyczną. Absolwent Uniwersytetu Wileńskiego (studia w latach 1954-1960). Mieszkał później okresowo w Moskwie i Leningradzie, w tym czasie poznał Annę Achmatową, Borisa Pasternaka i Josifa Brodskiego. W latach 1966-1971 studiował semiotykę i literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Tartu. W latach 70. działał w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując m.in. z „Kroniką Kościoła Katolickiego na Litwie”. Do 1977 r. mieszkał w Wilnie, następnie, zagrożony represjami, wyemigrował do USA, za co został pozbawiony obywatelstwa przez władze ZSRR. Wykładał początkowo, jako profesor wizytujący, na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W 1980 r. rozpoczął na Uniwersytecie Yale wykłady z literatury rosyjskiej i literatur słowiańskich. W 1985 r. uzyskał tam stopień doktora, a od 1993 r. jest profesorem języków słowiańskich i literatury.

Po zamieszkaniu w Ameryce przyjaźnił się z Czesławem Miłoszem i poznanym już wcześniej Josifem Brodskim. Związany z polską kulturą i literaturą, jest m.in. od 1983 r. członkiem zespołu redakcyjnego kwartalnika „Zeszyty Literackie”. Tłumaczył też polską poezję na język litewski (m.in. Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską), jest również autorem monografii Aleksandra Wata.

W 2002 r. ukazała się biografia Venclovy, autorstwa Donaty Mitaitė pt.: Tomas Venclova: biografijos ir kūrybos ženklai (Wilno: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas).

Mieszka w New Haven (Connecticut, USA), a cz