Brzechwa po kaszubsku

Najpiękniejsze wiersze dla dzieci Jana Brzechwy w tłumaczeniu na język kaszubski Tomasza Fopke z ilustracjami Jarosława Wróbla czyli „Brzechwa dzecoma” ukazały się w wydawnictwie Oskar.

A w książce: Kaczka-dziwaczka, Na straganie, Na Wyspach Bergamutach, Tydzień, Pytalski, Samochwała, Kłamczucha, Skarżypyta, Leń, Mucha, Jak rozmawiać trzeba z psem, Zoo, Tygrys, Struś, Papuga, Lis, Wilk, Żółw, Zebra, Kangur, Żubr, Dzik, Renifer, Malpa, Krokodyl, Żyrafa, Lew, Niedźwiedź, Pantera, Słoń, Wielbłąd, Kwoka, Michałek, Psie smutki, Sroka, Wrona i ser, Jajko, Siedmiomilowe buty, Pomidor.

Janusz R. Kowalczyk pisał na portalu culture.pl o Brzechwie: „Poeta i satyryk, z zawodu adwokat, specjalista w dziedzinie prawa autorskiego. Do literatury przeszedł głównie jako autor utworów dla dzieci. Przyniosły mu ogromną popularność i zdobyły wielu naśladowców.

Jego zbiorki („Tańcowała igła z nitką”, 1938; „Kaczka Dziwaczka”, 1939, etc.) wydawano jako wiersze dla dzieci, bądź bajki. Niektóre dłuższe: wierszem – jak „Baśń o korsarzu Palemonie” czy „Pan Drops i jego trupa”, inne prozą – jak cykl powieści o Panu Kleksie. Poeta ma również w dorobku teksty satyryczne dla dorosłych oraz przekłady z literatury rosyjskiej.

Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman, urodził się 15 sierpnia 1898 w Żmerynce, zmarł 2 lipca 1966 w Warszawie. Większość encyklopedii podaje rok urodzenia 1900. Wątpliwości rozwiał swego czasu dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, Janusz Odrowąż-Pieniążek:

Posiadamy niezbite dowody na to, że urodził się w Żmerynce na Podolu 15 sierpnia 1898 r., co stwierdzał własnoręcznie choćby w podaniu o weryfikację jako członka ZAIKS-u dnia 1 września 1945 r. Aliści po drugim małżeństwie [de facto po trzecim – JRK] z osobą znacznie od siebie młodszą zaczął Brzechwa podawać datę 1900 i to tak konsekwentnie, że dziś we wszystkich encyklopediach i słownikach PWN, a nawet w podstawowym wydawnictwie IBL 'Współcześni pisarze polscy i badacze literatury’ figuruje rok urodzenia 1900 i jakoś nikogo nie zdziwiło, że debiutował, mając lat 15.”

[„Gazeta Wyborcza”, nr 195, 22.08.2000]

Późniejszy bajkopisarz był wnukiem warszawskiego księgarza i wydawcy Bernarda Lesmana i stryjecznym bratem poety Bolesława Leśmiana. Starszemu odeń o około dwadzieścia lat kuzynowi zawdzięcza swój pseudonim artystyczny: Brzechwa („Pomyśl – przekonywał krewniaka – jakie to piękne: opierzona części strzały”.). Pisząc teksty dla przedwojennych warszawskich kabaretów, posługiwał się jeszcze pseudonimem Szer-Szeń, zaczerpniętym z tytułu znanej powieści Ethel Lilian Voynich. Rodowe brzmienie nazwiska Jan Wiktor Lesman zachował jako prawnik”.